12/08/2012

Naar een geneeskunde met kantooruren?

Voorstellen voor het waarborgen van de continuïteit van acute zorg

We staan er vaak onvoldoende bij stil dat we leven in een land met een toegankelijke, kwaliteitsvolle en – zij het steeds minder – betaalbare gezondheidszorg. Voor ziekenhuizen en de meeste behandelingen zijn er geen of nauwelijks wachtlijsten. De Belg is doorgaans ook heel tevreden over de gezondheidszorg waarop hij of zij een beroep kan doen. In internationale rankings doen we het meestal goed tot zeer goed. Die brede toegankelijkheid, gebaseerd op onderlinge solidariteit, vindt zijn wortels in het sociaal pact dat werkgevers en werknemers afsloten na de Tweede Wereldoorlog. De verplichte ziekte- en invaliditeitsverzekering was er een essentieel onderdeel van.

De toegankelijkheid en de betaalbaarheid staan echter steeds meer onder druk. De patiënt
betaalt anno 2012 al meer dan een kwart van zijn gezondheidszorg uit eigen zak. Private hospitalisatieverzekeringen knagen aan het systeem van onderlinge solidariteit. En nu komt ook het breed toegankelijke aanbod onder druk te staan. Als er niet wordt ingegrepen, dan zal het in de toekomst geen evidentie meer zijn dat een patiënt in een ziekenhuis ook de beste zorg van een multidisciplinair team kan krijgen.

Steeds meer artsen kiezen immers voor het comfort van een privépraktijk en privékliniek, en
zijn niet langer aan een algemeen ziekenhuis verbonden. Zo hoeven ze geen wachtdiensten
te draaien, en geen patiënten met multipathologie of betalingsproblemen te behandelen.
Een enquête van Zorgnet Vlaanderen bracht aan het licht dat het de laatste tien jaar steeds
moeilijker geworden is om bepaalde vacatures voor artsen-specialisten in te vullen. Urgentieartsen, pediaters, endocrinologen, psychiaters… komen hierbij in beeld. Door de schaarste krijgen de overblijvende artsen in het ziekenhuis een steeds zwaardere taak, waardoor er steeds meer afhaken. Met andere woorden: een vicieuze cirkel.

Voorliggend dossier presenteert een diepgaande analyse van het probleem: het belang van
de acute zorg en de kritische succesfactoren om die op een adequate en efficiënte manier te
organiseren, waarbij de solidariteit – ook onderling bij de artsen – gevrijwaard wordt. We geven een achttal beleidsaanbevelingen om het tij te keren. Aan de overheid om de handschoen op te nemen!