01/07/2015

Geef bewoners van woonzorgcentra de warme thuisomgeving die ze vragen

Vandaag maakt minister Vandeurzen de resultaten bekend van de tevredenheidsenquête bij bewoners van woonzorgcentra over de kwaliteit van hun leven. Positief is dat de meeste ouderen aangeven zich goed verzorgd te weten in het woonzorgcentrum. Ze geven wel aan dat ze graag meer sociale contacten zouden hebben met het personeel en met medebewoners, en een gevarieerder tijdsbesteding. De woonzorgcentra van Zorgnet-Icuro erkennen deze problematiek, werken verbetertrajecten uit, maar vragen ook met aandrang dat de Vlaamse regering investeert in personeel. Het zorgprofiel van de gemiddelde bewoner in een woonzorgcentrum wordt immers steeds zwaarder.

Onze woonzorgcentra zijn blij dat dergelijke tevredenheidsenquêtes worden uitgevoerd. Input van bewoners en hun naasten is cruciaal om te evolueren naar een steeds betere zorg- en dienstverlening. Vele woonzorgcentra zullen de komende weken allicht ook rapporteren over de tevredenheidsmeting  in gebruikers- en familieraden, en samen met de bewoners en familie op zoek gaan naar mogelijke bijsturingen.

Natuurlijk horen we graag dat bewoners aangeven zich globaal gezien prettig te voelen in de woonzorgcentra (score 4,2 op 5). De bewoners die naar een woonzorgcentrum verhuizen zijn in de meeste gevallen mensen op hoge leeftijd, met meerdere chronische aandoeningen, en een grote nood aan zorg en ondersteuning die vaak in de thuissituatie niet meer kan worden geleverd. De meeste bewoners verblijven op vandaag doorgaans niet langer dan anderhalf jaar in het woonzorgcentrum.  Het zorgpersoneel doet zijn best om met de beschikbare middelen zo goed mogelijke zorg te geven. De resultaten van de enquête bevestigen dat de bewoners ook tevreden zijn over hun inzet en kundigheid

Hoe een aangename woonleefomgeving creëren?

Maar een woonzorgcentrum is méér dan een zorgomgeving: mensen maken hier hun nieuwe thuis. Ze verdienen een aangename leefomgeving: waar ze kunnen eten wanneer ze dat wensen, waar ze zich veilig en gedragen voelen door  de medewerkers, waar ze andere ouderen kunnen ontmoeten voor sociale contacten en activiteiten op maat, waar ruimte is voor genegenheid. Het voorliggend rapport toont aan dat binnen deze dimensies nog ruimte voor verbetering is. Woonzorgcentra zijn zich hiervan bewust en willen hun organisatie hierop afstemmen.

Om de sector hierin te ondersteunen werkt Zorgnet-Icuro nu reeds enkele jaren aan het PREZO Woonzorg kwaliteitssysteem*. Dat stelt de cliënt centraal, en gebruikt resultaten uit tevredenheidsmetingen als deze om voorzieningen verbetertrajecten te laten uitwerken rond thema’s als interpersoonlijke relaties, intimiteit en seksualiteit, huiselijkheid, maaltijdzorg, …

Maar alleen kunnen ze het niet aan. De personeelsschaarste komt met de regelmaat van de klok in de media. Het beleid financiert nu in hoofdzaak de strikt noodzakelijke (medisch-afgeleide) zorg, en in beperkte mate de welzijnsondersteuning. Activiteiten op maat van de bewoner, persoonsgerichte aandacht, ondersteuning bij zinvolle daginvulling…  kan enkel mits het enthousiasme van de medewerkers en de inzet van vele vrijwilligers.  De resultaten van deze tevredenheidsmeting tonen aan waar voorzieningen op hun tandvlees zitten:  ook al willen de organisaties wel meer doen, er is een grens aan wat mogelijk is met de huidige personeelsinzet.  

De cijfers  zeggen iets over al het goede dat dagelijks beleefd wordt in de woonzorgcentra. Het zegt ook iets over de verwachtingen en vragen van bewoners die niet worden ingelost, en evenzeer over de noden van die groep van zeer zwaar zorgbehoevende ouderen, en de manier waarop dat beleidsmatig wordt vertaald. Wij vragen met aandrang dat de Vlaamse regering voluit kiest voor voldoende zorg- en welzijnsondersteuning voor de kwetsbare ouderen in de woonzorgcentra.  De samenleving verwacht terecht een kwaliteitsvolle zorg in de woonzorgcentra op alle vlakken. Om aan die verwachtingen te kunnen voldoen dient er een correcte financiering tegenover te staan.  Zo kunnen onze woonzorgcentra nog meer de thuisomgeving worden die ouderen zo graag willen en  die de organisaties en hun medewerkers ook zo graag willen bieden.

*Hoe de woonzorgcentra hier in de praktijk mee aan de slag gaan, kan je bekijken in dit kort filmpje

Lees ook het opiniestuk van Peter Degadt dat hierover verscheen in De Standaard