Bittere of vergulde pil? Geneesmiddelenbeleid in de ziekenhuispraktijk

Bij de individuele zorg voor een patiënt dient een klinische besluitvorming te gebeuren over het al dan niet gebruiken van medicatie en de specifieke keuze voor een product. Een performant farmaceutisch beleid in het ziekenhuis maakt dat mee mogelijk. Dat gebeurt enerzijds dankzij de klinische validatie van de gekozen therapie op de juistheid en geschiktheid ervan. Anderzijds is een gepaste financieel-economische aanpak aangewezen om een prijsbewust en kwaliteitsvol aanbod van geneesmiddelen te voorzien.

In deze publicatie analyseren we het financieel-economisch luik van het geneesmiddelenbeleid in algemene ziekenhuizen[1] en het overheidsbeleid dat daarvoor de juiste voorwaarden moet creëren. Beide elementen garanderen samen de beste keuze voor elke patiënt. Het financieel-economisch geneesmiddelenbeleid in ziekenhuizen moet rekening houden met verschillende beleidsdomeinen: de (pre)markttoegang voor geneesmiddelen, het terugbetalingsbeleid voor geneesmiddelen, het economische mededingings- en prijsbeleid, de ziekenhuisfinanciering, de beschikbaarheid van geneesmiddelen (inclusief stockbeheer en -breuken) en de wet op de overheidsopdrachten. Die complexiteit maakt van een economisch farmaceutisch beleid in het ziekenhuis een echte uitdaging.

De grootste uitdaging blijft het spanningsveld tussen enerzijds meer inzetten op kwaliteit en veiligheid van geneesmiddelentherapie, met bijhorende eisen en normen vanuit nieuwe (Europese) wetgeving, en anderzijds de verdere besparingsmaatregelen. 

Er liggen echter ook nog heel wat kansen voor het grijpen. Denk onder meer aan de uitbouw van de klinische farmacie, sterk staan in klinisch onderzoek, en een goed transmuraal beleid waarbij een vlotte gegevensuitwisseling tussen de verschillende actoren kan leiden tot een verhoogde kwaliteit van de patiëntenzorg. 

Zorgnet-Icuro bracht samen met de Vereniging van Ziekenhuisapothekers de uitdagingen voor het geneesmiddelenbeleid in de ziekenhuispraktijk in kaart, en zet pistes uit tot antwoord.

[1] Hoewel de focus op de algemene ziekenhuizen ligt, is een deel van de informatie ook relevant voor de psychiatrische ziekenhuizen en revalidatieziekenhuizen.