Agressie in de zorg
23/07/2024
Personeel en Organisatie Algemene Ziekenhuizen Revalidatieziekenhuizen Woonzorg Geestelijke gezondheidszorg Eerste lijn

Naar een veilige en respectvolle werkomgeving: 16 beleidsvoorstellen

De zorgsector heeft te maken met een sterke toename van agressie-incidenten tegen medewerkers. Het gaat om een heel spectrum van agressief gedrag, gaande van verbale beledigingen en bedreigingen tot ernstige fysieke aanvallen, en dat in alle segmenten van de zorg. Agressie ondermijnt de kernwaarden van onze gezondheidszorg en bedreigt het welzijn van de medewerkers die zich dagelijks inzetten voor het zorgen voor anderen. Om dit aan te pakken, formuleert Zorgnet-Icuro 16 beleidsaanbevelingen.

Het is nodig om de ernst en omvang van het probleem te erkennen. Uit een SERV-rapport van 2018 weten we dat 35% van de werknemers in ziekenhuizen geconfronteerd worden met grensoverschrijdend gedrag. Voor woonzorgcentra en organisaties uit de jeugdhulp, gehandicaptenzorg en welzijnswerk geldt dat voor meer dan 40% van de medewerkers. Een enquête afgenomen door het blad Nursing in 2021 stelt dat verbale agressie een bijna dagelijkse realiteit is voor 9 op de 10 verpleegkundigen, terwijl een verontrustende 6 op de 10 melding maken van fysieke agressie. Onderzoek van de Vlaamse Beroepsvereniging Zelfstandige Verpleegkundigen bevestigt deze cijfers. Dat wijst op een wijdverspreid probleem binnen de Belgische zorgsector. De beschikbare internationale cijfers tonen een vergelijkbare trend. Volgens een enquête van de International Council of Nurses (ICN) uit 2022 is er sinds het begin van de covidpandemie wereldwijd een stijging van 58% in agressie-incidenten ten aanzien van zorgverleners. Ook de wetenschappelijke literatuur citeert hoge prevalenties van agressie jegens zorgverleners (o.a. Vento et al., 2020).

Bovendien moeten we bij cijfers over agressie-incidenten rekening houden met onderrapportage. De cijfers zijn dus wellicht een onderschatting van de realiteit. Onderraportage heeft te maken met onder andere tijdsgebrek voor registratie, de perceptie dat agressie deel uitmaakt van het werk, of onduidelijkheid over de rapportageprocedures. 

Zorgnet-Icuro liep een intensief traject met zijn leden-voorzieningen uit de ziekenhuizen, geestelijke gezondheidszorg en woonzorg over de aanpak van agressie-incidenten. Een werkgroep formuleerde in totaal 16 aanbevelingen voor minder agressie in de zorg.

Mis deze artikels in Zorgwijzer niet

Download de brochure hier